Voor kinderen kunnen kleine momenten in het dagelijks leven soms ineens omslaan in heftige gebeurtenissen. Daar waar leren en gedrag niet als vanzelfsprekend vloeiend verlopen, is het soms goed om het lesplan even te parkeren en out of the box te denken. Wat heeft dit kind in deze situatie op dit moment nodig?
Blog geschreven door: Danielle Rabelink
Wat een begin van de dag!
Laatst haalde ik in de ochtend een groep 6 leerling, met wie ik wekelijks een rekenbehandeling doe, op uit de klas. Het was 8.30 uur en voor de deur van de klas, was er een lichte strijd gaande tussen haar en haar moeder. Zij moest van haar moeder aan haar juf een vraag stellen, waarop zij zelf het antwoord al wist. Zij zou op dat moment bij mij komen voor de rekenbehandeling en moeder dacht dat zij dan de voorleeswedstrijd zou missen. Zij wist dat deze wedstrijd ná de behandeling was, maar moeder wilde het graag zeker weten. Ik merkte bij het kind dat zij geïrriteerd werd. En ik zag dat de juf het vervelend vond dat er voor haar klas een moeder met haar kind in discussie was, terwijl zij op dat moment rustig met haar les wilde beginnen. De juf kwam de klas uit en vroeg wat er aan de hand was. Waarop moeder aangaf dat haar dochter iets moest vragen over de voorleeswedstrijd. Vervolgens vroeg zij het aan de juf en kregen ze het antwoord dat zij al wist. Zij had dus gelijk. De juf is toen begonnen met haar les en de leerling en haar moeder zijn met me meegelopen naar het andere lokaal voor de rekenbehandeling.
Zij stemde toe, maar wilde niks zeggen.
Moeder wilde daar als eerste iets toelichten over het huiswerk en de dochter draaide zich direct met haar rug naar ons toe. Ik merkte dat zij nog steeds boos was, niks wilde zeggen en ook geen onderdeel van het gesprek uitmaakte. Moeder is toen weggegaan, zodat ik met haar de rekenbehandeling kon starten. Het was heel duidelijk dat zij haar mond niet wilde opendoen en dat we dus ook niet zoals anders met de behandeling aan de slag konden. Ik ben met haar gaan praten over de situatie die eraan voorafging en heb haar gevraagd waarom zij deed zoals zij deed. Ik stelde voor om dat wat er gebeurd was te gaan tekenen, samen met haar. Ze stemde toe, maar wilde niks zeggen.
Teken je gesprek
We gaan aan de slag met ‘teken je gesprek’; door de situatie te tekenen, krijgen we samen de gedachten die in het hoofd van de leerling malen gestructureerd in beeld. Vanuit de situatie die nog goed was, beschrijf je de situatie waarin het niet meer goed ging. Je visualiseert daarbij wat er gebeurd, gezegd en gevoeld is.
Ik breng de situatie in beeld, aan de hand van wat de leerling zelf aangeeft. Zij kan door haar boosheid niets zeggen, maar wil het wel opschrijven. Ik stel vragen aan haar en we beginnen met het moment dat zij naar school ging. Die situatie krijgt een groene kleur. We gaan steeds een stapje verder in de tijd aan de hand van steeds dezelfde vraag “En wat gebeurde er toen?”
Zij begint met schrijven en heeft in een mum van tijd een aantal kantjes volgeschreven. Ze begint heel netjes en wordt gaandeweg steeds slordiger: “Ik ben boos. Ik wil naar huis, daar is het rustig.” Het laatste blad is een en al krassen en frustratie. We staan stil bij de boze gebeurtenissen, rood omcirkeld en zij geeft aan waarom zij boos of heel boos is. Samen bespreken we wat zij een volgende keer kan doen als er weer boosheid opkomt. Voor deze situatie geeft zij zelf aan dat ze wil dat haar moeder beter naar haar luistert.
Reflectie op de situatie & zelfreflectie
Ik vroeg haar of ik de tekening ook aan haar ouders mocht laten zien. Dat wilde ze niet. Ik mocht er wel een foto van maken. Ze heeft de tekening meegenomen en haar diezelfde avond aan haar moeder laten zien. Moeder mailde mij later het fijn te vinden dat ze het uit eigen beweging liet zien. Ze wist van haar boosheid, maar niet dat het zo heftig was. Ze zegt daarbij “Ik denk dat haar emoties haar in de weg kunnen zitten, vooral wanneer het gaat om presteren en faalangst.”
Als behandelaar wil je een kind onderzoeker maken van haar eigen probleem. Ze moet zelf inzien dat iets een lastige situatie voor haar is en dat ze daar zelf ook iets aan wíl gaan doen om beter mee te leren omgaan. In een vervolggesprek gaf deze leerling aan dat zij het belangrijk vindt dat haar moeder naar haar luistert en dat zij het soms lastig vindt om met volwassenen om te gaan. Als zij boos is, heeft ze behoefte aan een veilige plek. Dat is op dit moment thuis. Ook vindt zij het fijn om te schrijven. Samen bespreken we dat ze per situatie zelf gaat kijken naar wat voor- en nadelen zijn voor beide situaties (blijven of weggaan).
Door aandacht te hebben voor de situatie teken je gesprek is ze weer rustig geworden. Ik loop na afloop van de behandeling met haar mee terug naar de klas en voor de deur draait zij zich nog om en zegt “Mijn dag is weer goed.”
Opvoeden is een hele kunst. Op school meedoen en meekomen soms ook. Heb je zorgen over je kind, bijvoorbeeld over hoe zij/zij leest of zich gedraagt in de klas? Het ABC zorgt samen met ouders en onderwijsprofessionals ervoor dat kinderen weer goed in hun vel komen te zitten en meekomen op school. Op het gebied van dyslexie, rekenen en dyscalculie, (hoog)begaafdheid, opvoeding, schoolkeuze en ‘nieuw in Nederland’ doen wij onderzoek en bieden wij tips, adviezen en behandeling.
Meer info: www.hetabc.nl/dyslexie
Of neem direct contact op met:
Danielle Rabelink
Onderwijsadviseur Het ABC &
Behandelaar Dyslexie & Rekenen
drabelink@hetabc.nl