Zoals de hele wereld zijn wij ook geschokt en geraakt door de gebeurtenissen in Paris.
We merken dat scholen nu met de vraag zitten: hoe pak je dit aan in de klas? Wij hebben een aantal documenten verzameld die daarbij behulpzaam zijn.
Terwijl wij bezig waren met de voorbereidingen van een conferentie eind januari 2016 over schoolveiligheid, een jaar na Charlie Hebdo, worden we gegrepen door nieuwe gruwelijke en ontwrichtende gebeurtenissen in Parijs. We zijn verdrietig en ontdaan, zoals iedereen. Tegelijkertijd weten we maar al te goed hoe belangrijk het is dat onderwijsprofessionals zich gesteund voelen in de verwarrende gevoelens en heftige emoties die deze gebeurtenissen oproepen bij hun leerlingen en bij henzelf.
Onderzoek
Een groep Nederlandse leraren houdt zich bezig met de vraag hoe leraren met dergelijk nieuws omgaan op school. Om dit te inventariseren, kunnen leraren en directeuren uit primair en voortgezet onderwijs een vragenlijst invullen. De eerste uitslagen zijn op 24 november gepresenteerd.
Deze vragenlijsten staan nog open en kunnen ingevuld worden via onderstaande links (duurt circa 5 minuten) »
In gesprek met leerlingen
Om nu al goed in gesprek te gaan met leerlingen, kunnen onderstaande documenten behulpzaam zijn:
- Aanbevelingen voor en door onderwijs na aanslagen Parijs
In overleg met Het ABC geschreven door docenten Alderik Visser en Henk ter Haar. - Lesbrief Hoe om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs
Suggesties en lesbrieven voor leerkrachten in (vreedzame) basisscholen. - Hoe praat je met je kind over zulke gruwelijke feiten
Januari 2015, bronnen: HLN.be, Le Figaro, Europe 1. - Inzichten Charlie in de klas 19 januari 2015
Samenvatting na de bijeenkomst in januari bij Het ABC. - Praktische tips om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken bij jonge kinderen.
ABC onderwijsadviseur Sandra Hollander sprak hier eerder dit jaar over met Kinderopvang Totaal. - Vormen (2010)
Informatief pakket (uit 2010), door expertisecentrum mensenrechten- en kinderrechteneducatie Vlaanderen, rond het behandelen van heftige meningsverschillen in de klas.
In gesprek met elkaar
Wij organiseren op dinsdag 24 november een bijeenkomst in De Nieuwe Liefde. Daar gingen leerkrachten met elkaar in gesprek, zodat zij zich beter toegerust voelen een open en respectvol gesprek te voeren met de leerlingen. Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.hetabc.nl/agenda/paris-in-de-klas
Bekijk hier een samenvatting van de middag » Paris in de klas – Het ABC in De Nieuwe Liefde 24 nov 2015 – samenvatting
Rudolf Kampers en Jan Ewout Ruiter van Stichting Leren Filosoferen hebben deze middag het socratisch gesprek begeleid. Lees hier de instructie voor leerkrachten die zij hebben opgesteld, om zelf in de klas mee aan de slag te gaan » Filosoferen in de klas – instructie voor leerkrachten
Luister hier het radio item terug, dat BNR deze middag maakte » BNR Nieuwsradio in gesprek met onderwijsprofessionals over Paris in de klas
Onderwijspedagoog Gert Biesta stelt vast dat juist op deze momenten de uitdagingen voor het onderwijs in deze tijd zichtbaar worden:
“We moeten de basics van het onderwijs anders definiëren. Niet in termen van de economie, maar in termen van democratie, ecologie en zorg. Met een appel op ons volwassen in de wereld zijn. Dat wil zeggen, een in de wereld zijn waarin we niet voortdurend onze eigen verlangens achterna lopen maar die altijd in het licht van de ander en het andere plaatsen. De aanslagen in Parijs laten voor mij nogmaals zien dat hier de echte uitdagingen voor het onderwijs liggen.“
Als docent filosofie (Gymnasium Felisenum in Velsen-Zuid) heb ik afgelopen week, in het kader van de aanslagen in Parijs, ieder lesuur met m’n leerlingen nagedacht over de volgende vragen:
– Wat is radicalisering?
– Welke methodes zijn het meest geschikt om radicalisering tegen te gaan?
– Werkt straf?
Die filosofische gesprekken (groepsdenkprocessen, gezamenlijke zelfonderzoeken) zijn een zeer effectieve manier om leerlingen van elkaar te laten leren, en hun eigen (soms radicale) standpunten bij te slijpen en/of beter te onderbouwen. Een betere wereld begint nog steeds bij onszelf…
Ik ben zeer vereerd om dinsdag de 24ste november a.s. een filosofisch gesprek te mogen leiden over dit thema in De Nieuwe Liefde in Amsterdam. U bent van harte welkom! Mailen kan ook: rudolf@lerenfilosoferen.nl
Het samen nadenken over die vraag, waarbij ik als docent een socratische houding aanneem en het groepsdenkproces op gang houd, is wat mij betreft een zeer geschikte methode